शेतकरी हा आपल्या देशाच्या अर्थव्यवस्थेचा आधार आहे. आता शेतकऱ्यांसाठी एक आनंदाची बातमी आहे. महाराष्ट्र सरकारने शेतकऱ्यांच्या मदतीसाठी एक नवी योजना आणली आहे. ही योजना उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांच्या मार्गदर्शनाखाली तयार करण्यात आली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांमध्ये आशा आणि आनंदाचे वातावरण आहे.
या योजनेत शेतकऱ्यांना पैसे मिळणार आहेत. हे पैसे फक्त मदत म्हणून नाही, तर शेतकऱ्यांना स्वतःच्या पायावर उभं राहण्यासाठी दिले जात आहेत. आज शेतकऱ्यांना बियाणे, खते, औषधे, पाणी आणि यंत्रसामग्रीसाठी खूप पैसे लागतात. अशा वेळी ही योजना त्यांच्यासाठी उपयोगी ठरणार आहे.
या योजनेचं नाव आहे “नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना”. याआधी या योजनेत शेतकऱ्यांना दरवर्षी 6,000 रुपये मिळत होते. पण आता ती रक्कम वाढवून 9,000 रुपये केली आहे. ही वाढ शेतकऱ्यांच्या रोजच्या गरजा आणि महागाई लक्षात घेऊन करण्यात आली आहे.
केंद्र सरकारच्या ‘प्रधानमंत्री किसान सन्मान निधी’ योजनेतून देखील 6,000 रुपये मिळतात. त्यामुळे शेतकऱ्यांना आता एकूण 15,000 रुपये दरवर्षी मिळणार आहेत. हे पैसे तीन टप्प्यांत थेट बँक खात्यात जमा केले जातात. त्यामुळे कोणीही फसवणूक करू शकत नाही.
संपूर्ण योजना डिजिटल आहे. म्हणजे सर्व माहिती आणि पैसे ऑनलाइन पद्धतीने दिले जातात. यामुळे मधल्या व्यक्तींची गरज नाही आणि भ्रष्टाचारही थांबतो. शेतकऱ्यांच्या खात्यात पैसे थेट जातात. त्यांना हे पैसे केव्हा जमा झालेत, याची माहिती मोबाईलवर मिळते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना ऑफिसमध्ये धावपळ करावी लागत नाही.
शेतकरी हे पैसे चांगल्या बियाण्यांसाठी, खते खरेदीसाठी वापरू शकतात. त्यामुळे त्यांचे उत्पादन वाढते. काही शेतकरी या पैशांनी ड्रिप इरिगेशन, स्प्रिंकलरसारखे पाणी वाचवणारे उपाय करत आहेत. त्यामुळे त्यांचे उत्पन्न तर वाढतेच, पण पाणीही वाचते.
सरकार हप्ते पेरणीच्या वेळेनुसार देते. खरीप पेरणीपूर्वी शेतकऱ्यांना हप्ता मिळतो, ज्यामुळे बियाणे आणि खते खरेदी करता येतात. रब्बी पिकासाठीही वेळीच पैसे मिळतात. त्यामुळे शेतकऱ्यांना इतरांकडून कर्ज घ्यावे लागत नाही. अनेक शेतकरी या योजनेमुळे कर्जमुक्त झाले आहेत.
ही योजना मिळवण्यासाठी शेतकऱ्यांना नाव नोंदवावी लागते. त्यासाठी आधार कार्ड, बँक खात्याचे तपशील आणि जमीन कागदपत्रे लागतात. बँक खाते आधारशी जोडलेले असणे गरजेचे आहे. पात्र शेतकरी म्हणजे ज्यांच्याकडे स्वतःची शेती आहे आणि जे महाराष्ट्रात राहतात. लहान शेतकऱ्यांना या योजनेत जास्त प्राधान्य दिले जाते.
या पैशांनी शेतकरी ट्रॅक्टर, थ्रेशर, हार्वेस्टर यांसारखी आधुनिक यंत्रसामग्री घेऊ शकतात. त्यामुळे त्यांचे काम जलद होते आणि मजुरीचा खर्च कमी होतो. काही शेतकरी सोलर पंप, विजेची बचत करणारी उपकरणे आणि पर्यावरणपूरक तंत्रज्ञान वापरत आहेत. यामुळे त्यांचा खर्च कमी होतो आणि उत्पादन वाढते.
या योजनेमुळे केवळ शेतकऱ्यांचाच नाही, तर संपूर्ण गावाचा फायदा होतो. शेतकऱ्यांच्या हातात पैसे आल्यावर ते खरेदी करतात, ज्यामुळे दुकानदार, व्यापारी आणि इतर व्यवसाय करणाऱ्यांना फायदा होतो. गावांमध्ये रोजगार वाढतो.
शेतकऱ्यांच्या घरात पैसा आल्यावर ते मुलांच्या शिक्षणावर, आरोग्यावर आणि घरगुती गरजांवर खर्च करतात. त्यामुळे शिक्षण आणि आरोग्यसेवा या क्षेत्रांचा विकास होतो. शेतकरी आता नवीन पिकं घेण्याचा विचार करू शकतात, नवीन प्रयोग करू शकतात. ते कृषी संशोधनात भाग घेण्यास तयार होतात.
तरीही काही अडचणी आहेत. काही वेळा पैसे वेळेवर मिळत नाहीत, काही शेतकऱ्यांची नावं यादीत नसतात किंवा तांत्रिक अडचणी येतात. त्यामुळे सरकारने या बाबतीत लक्ष देणे गरजेचे आहे. शेतकऱ्यांना योजना समजावून सांगणे आणि मार्गदर्शन करणे आवश्यक आहे.
ही “नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना” ही खूप चांगली योजना आहे. यामुळे शेतकऱ्यांचं जीवन बदलतंय. ते आता आत्मनिर्भर बनत आहेत. ही योजना शेतकऱ्यांसाठी एक नवा उज्वल मार्ग आहे.