महाराष्ट्र सरकारने “नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना”मध्ये एक चांगला बदल केला आहे. आधी शेतकऱ्यांना वर्षाला 6000 रुपये मिळायचे. आता ही रक्कम वाढवून 9000 रुपये केली आहे. महागाई वाढल्यामुळे आणि गरजूंना मदत होण्यासाठी ही रक्कम वाढवण्यात आली आहे.
केंद्र सरकारकडून शेतकऱ्यांना पीएम किसान योजनेतून 6000 रुपये मिळतात. आता राज्य आणि केंद्र मिळून एकूण 15000 रुपये शेतकऱ्यांच्या खात्यात येणार आहेत. हे पैसे तीन भागांमध्ये थेट बँक खात्यात जमा केले जातील.
सरकारने ही योजना पूर्णपणे डिजिटल (संगणकावरून) केली आहे. त्यामुळे शेतकऱ्यांना कार्यालयात धावपळ करावी लागत नाही. पैसे खात्यात जमा झाले की मोबाईलवर लगेच माहिती मिळते. त्यामुळे शेतकऱ्यांना आपले खर्च आणि शेतीचे काम नीट नियोजनाने करता येते.
या पैशांमुळे शेतकरी चांगले बियाणे, खते आणि औषधे घेऊ शकतात. त्यामुळे पिकांचे उत्पादन वाढते आणि उत्पन्नही जास्त होते. काही शेतकरी हे पैसे वापरून ड्रीप इरिगेशनसारख्या आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करतात. त्यामुळे पाणीही वाचते आणि शेती अधिक चांगली होते.
या योजनेचा लाभ घेण्यासाठी शेतकऱ्यांनी नाव नोंदवणे गरजेचे आहे. नाव नोंदवताना आधार कार्ड, बँक खाते आणि जमिनीचे कागद लागतात. बँक खाते आधारशी लिंक असणे आवश्यक आहे. योजना फक्त खरी गरजूंनाच मिळावी यासाठी लहान आणि गरीब शेतकऱ्यांना प्राधान्य दिले जाते.
हे पैसे फक्त दररोजच्या गरजांसाठीच नव्हे, तर शेतीसाठी लागणाऱ्या यंत्रसामग्रीसाठीही वापरता येतात. शेतकरी ट्रॅक्टर किंवा इतर यंत्र घेऊन आपले काम जलद आणि कमी खर्चात करू शकतात. मजुरांचा खर्चही वाचतो.
शेतकरी आता सौर ऊर्जेवर चालणारे पंप वापरत आहेत. यामुळे वीजबिल कमी येते आणि पर्यावरणालाही त्रास होत नाही. पुढील काळात यामुळे खर्च कमी होतो आणि पीक जास्त मिळते.
या योजनेचा फायदा फक्त शेतकऱ्यांनाच नाही, तर संपूर्ण गावाला होतो. शेतकऱ्यांच्या हातात पैसे आल्यामुळे ते वस्तू खरेदी करतात. यामुळे गावातले दुकानदार, सेवा देणारे लोक आणि व्यापाऱ्यांना काम मिळते. स्थानिक बाजारात गती येते आणि रोजगार वाढतो.
शेतकऱ्यांच्या कुटुंबांचे जीवन चांगले होते. मुले शाळेत जाऊ शकतात, आरोग्याची काळजी घेतली जाते आणि घरगुती गरजा पूर्ण होतात. गावात शाळा, आरोग्यसेवा यांची मागणी वाढते आणि विकास होतो.
भविष्यात ही योजना शेतकऱ्यांना नवी संधी देते. आर्थिक आधार मिळाल्यामुळे ते जोखीम घेऊन नव्या पद्धतीने शेती करू शकतात. कृषी संशोधन आणि नवे प्रयोग वाढतात.
पण या योजनेत काही अडचणीही आहेत. वेळेवर पैसे मिळणे, योग्य शेतकऱ्यांना लाभ मिळणे आणि तांत्रिक अडचणी सोडवणे यासाठी सरकार प्रयत्न करत आहे. शेतकऱ्यांना योग्य माहिती देणे आणि त्यांना मार्गदर्शन करणे खूप गरजेचे आहे.
“नमो शेतकरी महासन्मान निधी योजना” ही सरकारची शेतकऱ्यांसाठी एक चांगली योजना आहे. या योजनेमुळे शेतकऱ्यांचे जीवन सुधारते आणि शेतीला नवी दिशा मिळते. शेतकरी स्वतःच्या पायावर उभे राहण्यासाठी हा एक महत्त्वाचा टप्पा आहे.